W okresie wzrostu możliwe jest rozszerzanie asortymentu wyrobów, częste wprowadzanie nowych wariantów i uzupełnień na życzenie nabywców, co nierzadko jest potrzebne i pożądane ze względu na rozwój sektora, ale w stanie dojrzałym sytuacja taka może być już niedopuszczalna. Zbyt wielkie wymagania stawia konkurencja cenowa i walka o udział w rynku. Potrzebna jest skokowa zmiana w jakości analizy kosztów, aby umożliwić eliminowanie pozycji nierentownych i skoncentrowanie uwagi na tych, które wyróżniają się jakąś wyraźną przewagą (techniczną, kosztową, pod względem prestiżu itd.) albo których nabywcy są ?dobrymi” klientami. Ustalanie przeciętnych kosztów grup wyrobów czy ustalanie przeciętnych narzutów kosztów ogólnych staje się niewystarczające do oceny asortymentu produkcji i ewentualnych jego uzupełnień. Konieczność racjonalizacji asortymentu wyrobów wymaga niekiedy wprowadzenia skomputeryzowanych systemów rachunku kosztów, do których nie przypisywano tak dużego znaczenia w latach rozwoju sektora. Z racjonalizacją asortymentu wyrobów wiąże się zmiana w metodologii ustalania cen, często konieczna na etapie dojrzałości. W okresie wzrostu ustalanie cen na podstawie średnich kosztów lub ustalanie cen dla całego asortymentu wyrobów, a nie dla poszczególnych pozycji, było wystarczające, jednak po osiągnięciu dojrzałości na ogół zachodzi potrzeba dokładniejszego pomiaru kosztów poszczególnych pozycji i ustalenia na tej podstawie odpowiednich cen. Ustalanie cen na podstawie średnich kosztów stanowi ukryte subsydiowanie wyrobów, których rzeczywistych kosztów rynek nie może pokryć, a rezygnuje z zysków w sytuacjach, w których nabywcy nie są wrażliwi na ceny.
