Wzrost i rozwoj

Wzrost i rozwój są powszechnymi zjawiskami w przyrodzie ożywionej. Wzrost organizmu ? zapoczątkowany bruzdkowaniem jaja ? polega na powiększaniu się liczby komórek głównie w okresie prenatalnym oraz wymiarów i masy ciała zarówno w okresie prenatalnym, jak też postnatalnym. Kończy się zaś w okresie postnatalnym w chwili osiągnięcia przez organizm masy charakterystycznej dla osobnika dojrzałego reprezentującego dany gatunek i rasę. Pod pojęciem rozwoju organizmu rozumie się szereg procesów powodujących zmiany jakościowe w jego składzie chemicznym, wewnętrznej organizacji i kształcie. W następstwie rozwoju osobniczego (ontogenezy) wykształcają się właściwości i cechy organizmu. Procesy wzrostu i rozwoju u zwierząt gospodarskich (ssaków) przebiegają w okresie pre- i postnatalnym. Hodowcę zwierząt gospodarskich bardziej interesuje proces wzrostu, gdyż może w większym stopniu kształtować go zgodnie z wymogami hodowli i rynków zbytu, stosując zarówno metody hodowlane, jak i odpowiednio wpływające na środowisko. Rozwój jest mniej ?dostępny”, a jakakolwiek ingerencja w jego przebieg ? o ile byłaby możliwa ? mogłaby spowodować trudne do przewidzenia, na obecnym etapie wiedzy, skutki. Rozwój osobniczy bowiem został ukształtowany w procesie ewolucji i jest wyrazem przystosowania gatunku.